Abstract


DİYALOJİK YAKLAŞIMLA DÖRTGENLER KONUSUNUN ÖĞRETİMİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırma 5. sınıf öğrencilerine diyalojik yaklaşımla dörtgenler konusunun öğretiminin uygulanabilirliğini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2021-2022 eğitim öğretim yılında Trabzon ili Ortahisar ilçesindeki bir devlet okulunun 5. sınıfında öğrenim gören üç öğrenci oluşturmaktadır. Özel durum çalışması yönteminin benimsendiği araştırmada öğrencilerle diyalojik yaklaşımla işlenen ders süreci üç hafta sürmüştür. Derste “köşegen senaryosu oluşturma”, “dörtgenlerin duruşunu değiştirme” “boyama”, “gizli gruplama”, “Türkiye haritasına benzeterek özel dörtgenler kümesi oluşturma” etkinlikleri yapılmıştır.  Araştırmada veri toplamak amacıyla video kayıtları, öğretmen günlükleri ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiş ve Alexander (2010)’in diyalojik öğretim prensipleri olan “ortaklaşalık”, “karşılıklılık”, “destekleyicilik”, “birikimlilik” ve “amaçlılık” ilkelerine göre yorumlanmıştır. Araştırmada geçerliği ve güvenirliği artırmak amacıyla veri üçgenlemesi (triangulation) yöntemi kullanılarak veri çeşitliliği sağlanmıştır. Diyalojik yaklaşımla işlenen dersler öğrenci cevaplarına göre şekillendiği için geleneksel yönteme göre daha uzun sürmüştür. Bu yaklaşımla öğrencinin öğretmenle yakın iletişimde bulunduğu, öğretmenin öğrencisini dinleyip dersi öğrenci cevaplarına göre şekillendirildiği için öğrenciye kendini değerli hissettirdiği, öğrencilerin aktif olduğu ve uygulamadan memnun oldukları görülmüştür. Diyalojik yaklaşım, öğretmenin öğrenci yanılgılarını yakından görmesini sağlamış ve öğretmen bu yanılgıları bilişsel çelişki oluşturarak anında giderme fırsatı bulmuştur. İlk günlerde öğretmen geleneksel öğretmen rolünden uzaklaşamadığı için diyaloglarda yönlendirme yapamadan hazır cevapları sunmuş olsa da ilerleyen zamanlarda yeni rolüne adapte olmuş ve diyalogları Alexander’in prensiplerine uygun bir şekilde yönlendirmeyi başarmıştır. Araştırma sonunda, öğrencilerin soru sorma becerilerinin artırılması için tartışma ortamlarının oluşturulması önerilmektedir. Diyalojik yaklaşımla ilgili öğretmenlere yönelik kitaplar hazırlanabilir, eğitimler verilebilir. Kalabalık sınıflarda bu yöntem teknoloji ile zenginleştirilerek uygulanabilir ve bu şekilde etkinliklerin uygulanma sürecinde zamandan tasarruf sağlanabilir.



Keywords

Diyalojik yaklaşım, matematik öğretimi, özel dörtgenler, 5. sınıf öğrencileri.





References