Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı ya da mevcut literatürde sıklıkla kullanılan ismiyle PISA, Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı tarafından her üç senede bir gerçekleştirilen önemli bir izleme araştırması olarak öne çıkmaktadır. 15 yaş grubundaki öğrencilerin okuma becerileri, matematik ve fen okuryazarlıkları gibi alanlardaki yeterliliklerini değerlendirmeyi amaçlayan bu sınav, uluslararası ölçekte önemli bir rekabet alanı doğurmuş, sağladığı veriler ile ülkelerin eğitim politikalarının başarısını yansıtan bir gösterge haline gelmiştir. Günümüzde matematik, fen bilimleri ve dil eğitimi PISA ile yakından ilişkilendirilmekte, bu sınav başarısının yükseltilmesinde belirleyici alanlar olarak görülmektedir. Buna karşın sosyal bilgiler dersleri ile PISA arasındaki ilişkiye odaklanan, sosyal bilgilerin geliştirmeyi amaçladığı beceriler yönüyle ilgili sınav başarısının sağlanmasındaki potansiyeline işaret eden herhangi bir çalışmaya rastlanılmamaktadır. Doküman analizi yöntemi ile yürütülen bu çalışmanın amacı ise son üç PISA döngüsünde yer alan soruların 2018 ve 2024 sosyal bilgiler öğretim programlarında yer alan temel beceriler kapsamında incelenmesidir. Gerçekleştirilen incelemeler sonucunda PISA sınav sorularının önemli kısmının sosyal bilgiler öğretim programlarında yer alan becerilerle ilintili olduğu belirlenmiştir. Örneğin “Xandar” ünitesi sorularının iş birliği ve iletişim, “Robot hikayesi” ve “Uzay çizgi romanı” üniteleri sorularının yenilikçi düşünme/fikir üretme, “İllüstrasyon başlıkları” ünitesi sorularının ise görsel okuryazarlıkla ilgili olduğu görülmüştür. Dahası “Çevrimiçi satış” ve “Yeni bisiklet” üniteleri sorularının finansal okuryazarlık, “Tek hikâye” ünitesi sorularının kalıp yargı ve önyargıyı fark etme/sosyal farkındalık, “Ormanlık alan” ve “DVD satışları” ünitesi sorularının tablo, grafik ve diyagram çizme ve yorumlama ile ilintili olduğu gözlenmiştir. İlgili bulgular güncel alanyazın ışığında tartışılmış ve sosyal bilgilerin PISA başarısına hizmet etme potansiyelinin artırılmasına yönelik önerilere yer verilmiştir. Sosyal bilgilerin öğrencileri PISA’nın yenilikçi alan uygulamaları kapsamındaki teknoloji-ilintili temalara hazırlamada kullanılması bu önerilerden birisidir.

Beceri eğitimi, öğretim programı, PISA, Sosyal Bilgiler.