Abstract


OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİ İŞLEMELERİNDE KORDONLA YAPILAN KENAR SÜSLEMELERİNİN İNCELENMESİ

Geçmişi Orta Asya’ya kadar uzanan Türk işleme sanatı Osmanlı İmparatorluğu döneminde en parlak devrini yaşamış ve bir saray sanatı olarak zirve noktasına kadar ulaşmıştır. Bu dönemde işleme; saray ve saray dışı olmak üzere iki ana çevrede üretilmiştir. Saray atölyelerinde ustalar tarafından, saray dışında ise çarşı ve evlerde üstün nitelikte işlemeler yapılmıştır. İşlemenin bir bakıma merkezi görevini üstlenmiş olan saray atölyelerinde İmparatorluğun dört bir yanından gelen zanaatkârlar dönemin zevk ve anlayışına göre işlemeler yapmıştır. Bugün müze ya da özel koleksiyonlarda yer alan bu eserler nitelik ve kalite bakımından dönemin ihtişamına tanıklık eder niteliktedir. Ancak Türk işlemelerinin yapılan araştırmalarda çoğunlukla teknik, renk, desen ve kompozisyon özellikleri bakımından incelendiği, kenar süsleme tekniklerinin ise detaylı bir biçimde ele alınmadığı düşünülmektedir. Üstelik kordonla yapılan kenar süslemelerinin farklı gruplandırmalar altında yer alması kavram kargaşası yarattığı için konuya açıklık getirmesi adına çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışma tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır. Çalışmada Osmanlı İmparatorluğu dönemi işleme örneklerinde kordonla yapılan kenar süslemeleri, kullanılan süsleme özellikleri ve uygulama tekniği açısından dört grup altında sınıflandırılmıştır. Çalışmaya kaynak oluşturan eserler çeşitli müze ve antikacıların koleksiyonlarında yer alan orijinal niteliklere sahip ürünlerdir.



Keywords

Kültür, el sanatları, işleme.





References