Osmanlı Devletinin Mondros Mütarekesi’ni imzalamasından önce 5 Mart 1918 tarihinde çıkartılan bir kanunla Meşihat Dairesi’nin bünyesinde çalışmalarına başlayan Darü’l-Hikmeti’l-İslâmiyye, Mütareke Dönemi süresince bir yüksek danışma kurulu olarak hizmet verdi. Kurulun görevi, dini gerçekleri ve İslâmi kavramları yaptığı yayınlarla halka anlatmaktı. Bir diğer görevi, savaşların halk üzerinde yarattığı ahlâki çöküntüyü kısmen de olsa giderebilmekti. Örgütün yapısı, üstlenmiş olduğu görevlerle paralel olarak üç encümene ayrılmıştı. İlmi görevler diye sınıflanan işler kelâm encümenine, İslâmi hükümlerle ilgili çalışmalar fıkıh encümenine, İslâmi amaç ve faziletlerle ilgili çalışmalar da ahlâk encümenine verilmişti. Daire, ayrıca “Ceride-i İlmiyye” adıyla çıkartmış olduğu resmi bir yayınla, Meşihat Dairesi’nin gerçekleştirmiş olduğu düzenlemeleri halka duyurmaktaydı. Merkez teşkilatının örgütlenmesinin ardından bir de müftülerin başkanlığında örgütlenen taşra teşkilatı kuruldu. Burada amaç, köylerde yaşayan halkı ahlâki yönden düzeltmek için hocalara emir ve talimatlar vermekti. Daire, bütün gayretlerine rağmen eleştirilere hedef olmaktan da kurtulamadı. Kuruluş amacı mükemmel olduğu halde, yeterince çalışmadığı, nizamnamesinde yer alan hususları gereğince yerine getiremediği gibi gerekçelerle şiddetle eleştirildi. Saltanatın kaldırılmasının ardından, 4 Kasım 1922 tarihinde, son toplantısını yaptı ve 18 Kasım 1922’den itibaren çalışmaları sonlandırıldı. Kuruluş amacı, üstlenmiş olduğu görevler ve çalışma şekli itibariyle alanındaki tek kurum olarak niteleyebileceğimiz bu daire, gerek dönemin basını, gerek kendi çıkarttığı yayın organı, gerekse arşiv belgeleri üzerinden detaylı bir incelemeye tabii tutularak, dönem üzerindeki etkileri ortaya koyulmaya çalışılacaktır.

Darü’l-Hikmeti’l-İslâmiyye, Meşihat Dairesi, Mütareke Dönemi.