Abstract


OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ ÇOCUK KİTAPLARININ ÇOCUK EDEBİYATI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ: LONDRA ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANESİ ÖRNEĞİ

Bu çalışmada, Londra Üniversitesi Kütüphanesinde bulunan okul öncesi döneme ait yetmiş beş kitap, çocuk edebiyatının temel ilkeleri çerçevesinde incelenmiştir. Çocuk edebiyatının en temel ögesi, nitelikli çocuk kitaplarıdır. Bu kitapların niteliğini belirleyen özelliklerin başında çocuğun yaş ve gelişim özellikleri doğrultusunda oluşturulması; sanatçı duyarlılığı ve estetik kaygı temelinde yapılandırılması gelmektedir. Kitaplar aracılığıyla çocuğun bireysel gelişimi kadar akademik başarısının da olumlu yönde geliştiği bilinmektedir. Bu nedenle çalışmada yetmiş beş çocuk kitabı inceleme konusu olarak ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve yetmiş beş kitap, çözümleme türlerinden “kategorisel çözümleme” tekniğiyle incelenmiştir. Çocuk kitaplarının niteliğini belirleyen özellikler; dış yapı, iç yapı ve eğitsel ilkelerdir. Sözü edilen kitapların niteliğini belirlemek amacıyla dış ve iç yapı özellikleri ele alınmıştır. Londra Üniversitesi Kütüphanesinde rastlantısal olarak seçilen okul öncesi dönemdeki yetmiş beş kitap, çocuk edebiyatının temel ilkeleri çerçevesinde “konu, ana kahraman, ortam, resimler ve ileti” başlıkları altında betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde sıklık (frekans) ve yüzde hesaplamaları yapılmış, veriler tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak incelenen kitaplarda en yüksek oranla konuların “çocuk ve aile”; ana kahramanların “çocuk”; ortamların “ev”; resimlerin “nitelikli”; iletilerin “farklı düşünme” olduğu tespit edilmiştir. Özlü belirlemeyle incelenen yetmiş beş kitabın okul öncesi döneme uygun olduğu ve kitapların dış ve iç yapı özellikleri bağlamında nitelikli olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonuçları doğrultusundaki öneriler ise bu kitaplar çocuk edebiyatının başka ölçütleri temel alınarak da incelenebilir; çocuk kitapları aracılığıyla başka ülkedeki çocuk edebiyatının nasıl oluşturulduğuna ilişkin bilgi vermesi açısından benzer çalışmalar, başka ülkelerdeki kurum, kuruluş ve kütüphanelerde de yapılabilir; ülkelere ve kütüphanelere ilişkin bilgi edinmek adına iki ülke kütüphanesindeki kitaplar incelenerek karşılaştırma yapılabilir; farklı yaş düzeyleri de ele alınarak o yaş grubunun özellikleri çerçevesinde uygulanabilir şeklindedir.



Keywords

Çocuk edebiyatı, çocuk kitapları, yabancı çocuk kitapları, dış ve iç yapı özellikleri.





References