Abstract


BİR İHTİSAS ALANI OLARAK YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ VE SERTİFİKA PROGRAMLARI

Türkçe eğitimi alanında ana dli olarak Türkçe öğretimin yanı sıra ikinci/yabancı dil dil olarak, iki dillilere ve Türk soylulara Türkçe öğretimi gibi alt çalışma alanları tartışmalara eşliğinde gelişimini sürdürmektedir. Bu alt alanlarda hem talep hem de arz noktasında en büyük gelişim ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimindedir. İkinci/yabancı dil olarak Türkçe öğrenmek isteyen öğrenci sayısı ile doğru orantılı bir şekilde alanda istihdam edilen öğretici, öğretmen sayısı da artmaktadır. Bu artış ve süreçte yaşanan sorunlar bir şekilde öğretimin temel unsuru olan öğreticilerle ilişkilendirilmektedir. Sorunların ve dolayısıyla çözümlerin kaynağı ise Türkçeyi ikinci/yabancı dil olarak öğreten öğreticilerin yetiştirildiği özel bir lisans programı bulunmaması olarak görülmektedir. Alanda çalışacak öğreticilerin, öğretmenlerin yetiştirilmesi için alana ilgili birçok branştan personel istihdam edilmesi yoluyla telafi edilmektedir ve bu durum farklı sorunlar doğurmaktadır. Alanda çalışacak uzman personelin yetiştirilebilmesi amacıyla sertifika programları açılmaktır ancak bu programlar bazı sorunlara çözüm üretmekle birlikte alandaki standart ve denetim eksiliği sebebi ile yeni sorunları da beraberinde getirmektedir. Lisans programının yokluğuna rağmen alanla ilişkili lisansüstü programların olması ancak bu programlardan alınan mezuniyet belgesinin sertifika kadar kuvvetli, geçerli olmaması alandaki önemli sorunlardan biridir. Sertifikaların ücretli olması, çoğunlukla sınavsız biçimde ve kısa süreli programlarla alınabilirken lisansüstü programların en az iki eğitim-öğretim yılınca sürmesi ve sınanmalar sonucu elde ediliyor olmasına rağmen mesleğe girişte sertifika kadar kabul görmemesi alandaki sorunların boyut ve çeşitliliğini betimlemek açısından önem arz etmektedir. Sertifika programları ise birçok TÖMER, DİLMER veya SEM tarafından standarttan uzak biçimde düzenlenebilmektedir. Bunun gibi çelişkiler ve tutarsız uygulamalar alandaki ihtisaslaşmanın sorunlu ve tartışmalı biçimde ilerlemesine sebep olmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi odağında mevcut durumun analiz edildiği bu çalışmada Türkçe eğitimindeki ihtisaslaşma sorunu nitel araştırma modellerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır.



Keywords

Yabancı dil olarak Türkçe, öğretmen yetiştirme, ihtisas, sertifika programı.





References