MINDFULNESS IN EARLY CHILDHOOD: THEORETICAL FRAMEWORK AND PRACTICAL APPLICATIONS

OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARDA BİLİNÇLİ FARKINDALIK: UYGULAMA ÖRNEKLERİ

MINDFULNESS IN EARLY CHILDHOOD: THEORETICAL FRAMEWORK AND PRACTICAL APPLICATIONS

 
Author : Fatma Parmaksız Günay    
Type :
Printing Year : 2025
Number : 30
Page : 405-425
DOI Number: :
Cite : Fatma Parmaksız Günay , (2025). MINDFULNESS IN EARLY CHILDHOOD: THEORETICAL FRAMEWORK AND PRACTICAL APPLICATIONS . International Journal of Eurasian Education and Culture, 30, p. 405-425. Doi: 10.35826/ijoecc.2878.
    


Summary

This study is a theoretical review that examines the contributions of mindfulness-based approaches in early childhood to children’s social-emotional development. The concept of mindfulness is addressed within developmental, neuroscientific, and pedagogical contexts, and studies conducted in these fields have been synthesized to evaluate their implications for early childhood education. The research does not include the collection of empirical data; instead, existing findings in the literature were systematically analyzed, and three original mindfulness activity examples specific to early childhood were presented as illustrative practices. These activities were designed to support children’s fundamental skills such as attention, self-awareness, empathy, and compassion. Findings from the literature suggest that mindfulness practices have positive effects on attention span, self-regulation, and social-emotional competencies. Neuroscientific studies indicate that mindfulness strengthens interactions between the prefrontal cortex and the amygdala, thereby contributing to self-regulation processes. From an educational perspective, mindfulness overlaps with social-emotional learning approaches and emerges as a pedagogical tool that supports children’s self-awareness and empathy. The activity examples presented in this study demonstrate that mindfulness can be integrated into daily educational routines through short and play-based practices. Moreover, family involvement plays an important role in the process, as mindfulness practices sustained in the home environment strengthen children’s emotional resilience. The findings also suggest that mindfulness contributes not only at the individual level but also positively influences children’s peer relationships and classroom interactions. These outcomes highlight that mindfulness-based gains developed in early childhood are closely associated with long-term academic achievement, social adjustment, and psychological well-being. In conclusion, mindfulness-based pedagogies appear to hold strong potential for creating inclusive, compassionate, and sustainable learning environments in early childhood. Nevertheless, the current literature on this age group remains limited, and future experimental and longitudinal studies conducted across diverse cultural contexts are recommended to provide significant contributions to the field.



Keywords

Mindfulness, Mindfulness, earlyt



Abstract

Bu çalışma, okul öncesi dönemde mindfulness (bilinçli farkındalık) temelli yaklaşımların çocukların sosyal-duygusal gelişimlerine katkılarını inceleyen kuramsal bir derlemedir. Mindfulness kavramı gelişimsel, nörobilimsel ve pedagojik bağlamlarda ele alınmış; bu alanlarda yapılan araştırmalar sentezlenerek erken çocukluk eğitimine yansımaları değerlendirilmiştir. Araştırma ampirik veri toplamamış, bunun yerine alanyazındaki mevcut bulgular sistematik biçimde incelenmiş ve okul öncesi döneme özgü üç özgün etkinlik örneği örnek niteliğinde sunulmuştur. Bu etkinlikler, çocukların dikkat, öz farkındalık, empati ve şefkat gibi temel becerilerini desteklemeyi amaçlamaktadır. Literatür bulguları, mindfulness uygulamalarının dikkat süresi, öz düzenleme ve sosyal-duygusal yeterlikler üzerinde olumlu etkiler yarattığını göstermektedir. Nörobilimsel çalışmalar mindfulness’ın prefrontal korteks ile amigdala arasındaki etkileşimleri güçlendirerek öz düzenleme süreçlerine katkı sağladığını ortaya koymaktadır. Eğitim bağlamında ise mindfulness, sosyal-duygusal öğrenme yaklaşımıyla örtüşerek çocukların öz farkındalık ve empati becerilerini destekleyen bir pedagojik araç olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada sunulan etkinlik örnekleri, mindfulness’ın oyun temelli ve kısa süreli uygulamalarla günlük eğitim akışına entegre edilebileceğini göstermektedir. Ayrıca aile katılımının süreçte önemli bir rol oynadığı, ev ortamında sürdürülen mindfulness pratiklerinin çocukların duygusal dayanıklılıklarını güçlendirdiği tartışılmıştır. Bulgular, mindfulness uygulamalarının yalnızca bireysel düzeyde değil, çocukların akran ilişkileri ve sınıf içi etkileşimleri üzerinde de olumlu etkiler yarattığını düşündürmektedir. Bu durum, okul öncesi dönemde geliştirilen farkındalık temelli kazanımların uzun vadeli akademik başarı, sosyal uyum ve psikolojik iyi oluşla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, mindfulness temelli pedagojilerin erken çocukluk döneminde kapsayıcı, şefkatli ve sürdürülebilir öğrenme ortamları oluşturma potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, mevcut literatürde okul öncesi döneme odaklanan araştırmalar sınırlı sayıdadır. Bu nedenle gelecekte, farklı kültürel bağlamlarda yürütülecek deneysel ve boylamsal araştırmaların alana önemli katkılar sunacağı vurgulanmaktadır.



Keywords

Mindfulness, bilinçli farkındalık, okulöncesi